Phát triển ngôn ngữ và giao tiếp ở trẻ

Phát triển ngôn ngữ và giao tiếp ở trẻ

      “Khả năng và tốc độ phát triển vốn từ vựng của em bé trong năm đầu tiên có mối liên quan trực tiếp đến số cuộc hội thoại mẹ dành cho trẻ. Những em bé thường xuyên được mẹ trò chuyện sẽ có khả năng sử dụng và hiểu ngôn ngữ gấp hai lần khi em đạt 17 tháng tuổi so với những em ít được nói chuyện hơn.”

Theo Helen Bee: The Developing Person, 1984

Trẻ vui chơi cùng nhau ngoài sân cát

Nguồn: FB Sunflower Steiner Kindergarten

            Trẻ có khả năng giao tiếp ngay cả khi con chưa chào đời. Em bé trong bụng mẹ sẽ phản ứng với những tiếng ồn hoặc sự bất an bằng cách cựa quậy. Em bé sơ sinh sẽ ngày càng giỏi trong việc giao tiếp bằng cách khóc hoặc yên lặng. Người chăm sóc bé sẽ không mất quá nhiều thời gian để nhận ra nhu cầu của trẻ thông qua những cách khóc khác nhau: đói, mệt, lạnh, khó chịu, cần được ôm ấp, v.v. Khi trò chuyện với trẻ, ba mẹ sẽ dùng những từ ngữ đơn giản, đặc biệt dễ hiểu với trẻ và có độ phức tạp tăng lên khi trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ. 

             Noam Chomsky – Nhà nghiên cứu ngôn ngữ, tâm thần học – Người tiên phong trong việc phát triển lý thuyết về khả năng bẩm sinh của con người với ngôn ngữ đã đưa ra được kết quả nghiên cứu của mình: Khả năng ngôn ngữ của trẻ phát triển một cách đáng kinh ngạc theo thời gian. Tám tháng tuổi, trẻ có thể bập bẹ những âm như “ba ba”; mười tám tháng tuổi, trẻ có thể nói được 30 – 40 từ và đến ba tuổi, trẻ có thể nói được những câu dài có cấu trúc phức tạp. 

          Khả năng ngôn ngữ có thể phát triển rất khác biệt mà không chịu ảnh hưởng của những sự phát triển khác cũng như không phụ thuộc vào trí thông minh của trẻ. Ba mẹ thường cảm thấy lo lắng khi trẻ chậm nói so với anh chị của bé. Điều này có thể được giải thích đơn giản rằng những bé lớn hơn có thể đoán trước được tất cả các nhu cầu của em nhỏ và giúp em trao đổi với ba mẹ, vì vậy em nhỏ sẽ không có nhu cầu cấp thiết phải giao tiếp, hoặc chỉ đơn giản là em nhỏ thuộc tuýp trẻ chậm nói.

           Có rất nhiều yếu tố tác động đến tốc độ phát triển ngôn ngữ ở trẻ. Có những em bé có tố chất thiên bẩm về ngôn ngữ nhưng những cuộc trò chuyện trực tiếp với trẻ từ người chăm sóc cũng có sức ảnh hưởng rất lớn. Giao tiếp không lời cũng quan trọng với trẻ như với người lớn. Mà thực ra, con trẻ còn thường xuyên dùng hình thức giao tiếp này hơn người lớn chúng ta.